نقد و بررسی تأثیر پذیری اندیشه شیعی از تفکر گنوسی از نگاه محمد عابد جابری
پایان نامه
- نویسنده محسن دریابیگی
- استاد راهنما رضا حاجی ابراهیم حمید رضا رضا نیا ابوالفضل کیاشمشکی
- سال انتشار 1392
چکیده
اندیشه شیعی مبتنی بر منابع اصیل دینی است. قرآن و بیانات معصومین اساس اندیشه شیعی است. امامان شیعی همواره سعی داشته اند براساس این منابع مانع از نفوذ و دخالت اندیشه های غیراصیل باشند. عالمان شیعی نیز در دوره های مختلف اعصار اسلامی سعی بر پالایش فکری و معرفتی اندیشه خود داشته اند. با این همه تلاش و کوشش اتهام های فراوانی مبنی بر غیراصیل و انحرافی دانستن اندیشه های شیعی که در حقیقت میراث معنوی پیامبر اکرم و اهل بیت است زده شده است. محمد عابد جابری در پروژه نقد عقل عربی خود که برای برون شد از وضعیت رکود عقل و مقدمه ای برای حل تعارض سنت و تجدد نگاشته است، نظام معرفتی شیعه را یک منظومه عرفانی و غیرعقلی پنداشته اند. اساس اندیشه عرفانی در عالم اسلامی برخاسته از نفوذ آثار هرمسی است که در قرن دوم وارد عالم اسلام شده است و غلات «شیعی»، «امامیه» و «اسماعیلیه» نسبت پایداری با این اندیشه ایجاد کرده اند. وی بر پایه نگرش و روش ویژه خود به شیعه، عقل و... سعی بر یافتن داده های تاریخی دارد که بتواند شواهدی بر تایید این امر باشد. در این نگارش پس از بیان کلیات و ارائه تصویر نسبتاً روشنی از مفاهیم پایه (که مرتبط با اندیشه کلامی شیعه و اتهامات جابری می شود) به تبیین چارچوب نظری جابری پرداخته و دیدگاه وی در رابطه با شیعه در سه بخش «نگرشی روشی»، «داده های تاریخی» و «زوج های ساختاری» تقریر شده است. در ادامه قبل از نقد آراء وی ،بر اساس قرآن و روایات کتاب الحجه اصول کافی مقام معنوی امام بر پایه یک متن اصیل شیعی معرفی شده است. تمرکز بر این بخش از اصول کافی از آن بابت است که جابری برای ادعای خود بیش از هر منبعی از این اثر استفاده نموده است.این روایات می تواند تصویر نسبتا صحیحی از شیعه ارائه دهد.تصویری که جابری آن را به صورت ناقص با مطالب دیگر در آمیخته است. در پایان آراء جابری مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است. برخی از این نقدها به شیوه حلی و برخی به شیوه نقضی است که بر پایه قرآن کریم و منابع روایی اهل سنت شکل گرفته است.در پایان سعی شده با جمع بندی مطالب ، اافق های جدیدی را به روی خواننده بگشاییم.
منابع مشابه
رویکرد کلامی محمد عابد الجابری در نقد تراث شیعی
یکی از نقدهای جابری نسبت به تراث دینی، نقد وی به اندیشههای شیعی است. جابری علیرغم ادعایش مبنی بر عدم ورود به نقد کلامی و بهکارگیری روش معرفتشناسانه، خود عملاً وارد نقدهای کلامی شده و تشیع را فاقد ریشههای فکری اصیل در آموزههای اسلام میداند که خاستگاه اصلی آن جریانی سیاسی بوده است. در این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی برخی از دیدگاههای جابری درباره اندیشه شیعی تحلیل و بررسی و مشخص شده: اولاً...
متن کاملنقدی بر اندیشة جابری دربارة شیعه
محمد عابد جابری، متفکر معاصر مغرب عربی، در پروژة فکری خود، اندیشه شیعة را زاییدة نظریات هرمسی و افکار گنوسی - غیرعقلانی- میداند. وی با بهرهگیری از روشهایی همچون ساختارگرایی و گفتمانی، و ارائة شواهد تاریخی، در تلاش برای کشف این رابطه است. با توجه به اینکه از منظر جابری، اندیشة گنوسی مانعی بزرگ در راه وصول به عقلانیت و پیشرفت در عالم اسلام است، تفکرهای عرفانی، شیعی و... عامل انحراف اندیشه در ج...
متن کاملجایگاه تاریخ نزد سه تن از اندیشمندان عرب معاصر محمد عابد جابری، محمد ارکون و محمد طالبی
محمد ارکون نقد سنت را پیش شرط آزادی واقعی مسلمانان قلمداد میکند و محمد عابد الجابری آن را «بحران نوآوری میداند که نمیتوان آن را حل نمود، مگر با بازخوانی انتقادی و امروزین سنت ما. الجابری مقصود خود از سنت را اینچنین بیان میکند: منظور از سنت به همان سان که در گفتمان نهضت عربی نوین و معاصر مشخص است، همان عقیده و شریعت، زبان، ادبیات، هنر، کلام، فلسفه، تصوف و… البته پیش از عصر انحطاط است.سنت اسل...
متن کاملتباهی اخلاق عربی بهوسیله میراث صوفیانه و پیوند تصوف و تشیع (بررسی و نقد ادعاهای محمد عابد جابری)
محمد عابد الجابری، فیلسوف پرآوازه مراکش، با تألیفات بسیار خود در حوزههای متعدد علوم انسانی توانست جایگاه قابلتوجهی در جهان عرب و بخشهایی از جهان غرب به دست آورد. وی معتقد بود جهان عرب از قرون طلایی ابتدایی خود بسیار فاصله گرفته و در بحرانهای اخلاقی و فرهنگی و اقتصادی غوطهور است؛ از این رو با بررسی میراثهای پنجگانه ایرانی و یونانی و صوفیانه و اسلامی خالص و عربی خالص نتیجه گرفت که تمام عقب...
متن کاملبازخوانی سنت در اندیشه اسلامی؛ مقایسه نقد عقل اسلامی محمد ارکون و نقد عقل عربی محمد عابد الجابری
متن کامل
The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2
كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023